Aktywna pozycja boczna – co to takiego?

Nazywana jest także pozycją amfibii lub ,,niskiego krasnala ogrodowego’’. Jest pozycją, w której niemowlę podpiera się na kończynie górnej (dolnoleżącej), wydłużonym i obciążonym boku tułowia oraz stopie nogi odciążonej (górnoleżącej).

W aktywnej pozycji bocznej dziecko powinno utrzymać się przez dłuższą chwilę, by móc sięgnąć po zabawkę wyżej leżącą. Z pozycji tej maluch ma możliwość przechodzenia do siadu lub pozycji czworaczej. Zazwyczaj niemowlaki osiągają umiejętność przybrania pozycji amfibii po opanowaniu pivotów (ruchów pełzania dookoła własnej osi), po 7 – 7,5 miesiącu życia.

Umiejętności potrzebne do przybrania aktywnej pozycji bocznej

Do naszego gabinetu zwracają się zmartwieni rodzice, tym, że ich maleństwo nie osiąga pozycji amfibii o czasie. Trzeba jednak pamiętać, że jest to wymagająca pozycja, a niemowlak musi już sporo umieć, by móc ją przybrać. Niemowlę musi osiągnąć:

aktywną stabilność tułowia (dobrą współpracę przedniego i tylnego pasma mięśniowego tzn. prostowników i zginaczy tułowia),
obniżoną obręcz barkową (wyregulowane napięcie mięśniowe w obrębie obręczy barkowej i w kończynach górnych),
rozwinięte reakcje nastawcze głowy (maluch dąży, by jego głowa była najwyższym punktem w ciele a linia oczu ustawiona była równolegle do podłoża),
rozwinięte reakcje równoważne,
umieć odpowiednio wydłużać obciążony bok tułowia i skracać górny (odciążony),
nauczyć się rotacji tułowia, dysocjacji, czyli rozdzielnego ruchu obręczy barkowej i biodrowej względem siebie,
odpowiednie umiejętności planowania motorycznego,
posiadać doświadczenia prostszych umiejętności motorycznych (np. pchania rączkami w podłoże, aktywnego obracania).

Zalety aktywnej pozycji bocznej

Rodzice zastanawiają się, dlaczego warto, by nasz skarb osiągnął ten etap rozwojowy.

Aktywna pozycja boczna ma wiele zalet:

pomaga udoskonalać kontrolę mięśni głębokich,
utrwala umiejętności odpowiedniego wydłużania i skracania tułowia, czyli wzorca towarzyszącego człowiekowi przez całe życie, niezbędnego np. do chodu,
sprzyja nauce pełzania i czworakowania (jeśli jednak dziecko przyjmuje pozycję amfibii tylko na jednym boku, występuje prawdopodobieństwo, że będzie pełzać jednoimiennie – skracając tylko bok odciążony/ górny),
wspomaga rozwijanie się motoryki małej (ręce w tej pozycji mogą swobodnie bawić się zabawkami),
umożliwia zdobycie umiejętności samodzielnego siadu lub przejścia do pozycji czworaczej (właśnie z tej pozycji wiele dzieci przechodzi z leżenia przodem, do pozycji siadu).

Jak prawidłowo bawić się z dzieckiem, by stymulować umiejętność

Aby zachęcić dziecko do nauki pozycji amfibii, można wykonywać proste ćwiczenia podczas zabawy.

Zacznij od noszenia niemowlaka w pozycji bocznej, tyłem do siebie.

Zachęcaj też malucha, by pivotował za zabawką,

czyli poruszał się do okoła własnej osi, raz w jedną, raz w drugą stronę.

Jak to zrobić -> Gdy dziecko leży na brzuchu, postaw zabawkę z boku, na wysokości jego barku. Dzięki temu maluch zwróci w jej stronę wzrok, wydłuży przeciwny bok ciała i przeniesie na niego środek ciężkości. Pozwoli mu to odciążyć i skrócić część tułowia znajdującą się przy zabawce oraz wyciągnąć rączki w kierunku zabawki. Gdy ją dotnie, przesuwamy zabawkę niżej, koło jego bioderka, by dzieciątko jeszcze mocniej wyciągało rączki i aktywniej zginało bok tułowia.

Im częściej będziesz bawić się z dzieckiem w ten sposób, tym odważniej i mocniej będzie obciążać bok tułowia przy zabawce.

Pokaż maluszkowi jak wygląda aktywna pozycja na boku.

Gdy leży na brzuszku postaw zabawkę z boku jego ciała, na wysokości pępuszka (w takiej odległości, by widział zabawkę, ale by ją dotknąć musiał się zrotować). Gdy przeniesie ciężar ciała na bok leżący dalej zabawki, ustabilizuj mu nóżkę górnoleżącą. Przysuń mu teraz blisko rączek zabawkę, by mógł się nią bawić.

Gdy widzisz, że swobodniej już się czuje w tej pozycji, postaw stópkę nóżki odciążonej na podłodze na wysokości bioderka dziecka.