Przedstawiamy propozycje prostych zabaw, które możecie wykonywać ze swoimi pociechami w domu!
Odpowiednia zabawa i aktywność, którą dziecko w ciągu dnia wykonuje, może być wspaniałym narzędziem wspomagającym rozwój psychomotoryczny naszej pociechy.
Jedną z wytycznych wczesnego wspomagania rozwoju jest zasada bezpośredniego dostarczania doświadczeń. I właśnie w rodzinie, w otoczeniu bezpiecznym dziecko powinno zdobywać pierwsze doświadczenia sensoryczno-motoryczne tworzyć tzw. bazę rozwojową.
Z punktu widzenia integracji sensorycznej ważna jest obserwacja przez rodzica reakcji swojego skarba na proponowane aktywności.
- Powinni zwrócić uwagę czy dziecko chętnie podejmuje nowe aktywności lub zabawy ruchowe.
- Jak reaguje na czynności pielęgnacyjne (np. obcinanie paznokci lub mycie włosów) struktury, których dotyka i ubrania, które nosi.
- Jak zachowuje się w grupie rówieśników, na placu zabaw.
- Czy lubi się huśtać, wspinać, kręcić na karuzeli…
- Czy umie regulować swój poziom pobudzenia i skupić uwagę, gdy wymaga tego sytuacja.
- Przyglądamy się jego mimice, ruchom ciała i reakcjom na pojawiające się bodźce.
Jeżeli rodzic zauważy jakieś niepokojącą reakcję dziecka na proponowane aktywności warto skonsultować się ze specjalistą – by określić rodzaj występujących trudności oraz czy występuje u niego potrzeba intensywnych doświadczeń sensorycznych, czy nadmierna wrażliwość na bodźce (dotykowe, węchowe, smakowe, ruchowe, wzrokowe, słuchowe).
Poniżej przedstawiamy propozycję kilku prostych zabaw, niewymagających specjalnego sprzętu i łatwych do przeprowadzenia w domu.
1. Robienie piłek z papieru
Polega na gnieceniu starych gazet i formowanie z nich kul. Następnie rzucanie nimi, naprzemiennie prawą i lewą ręką do wyznaczonego celu.
Zwracamy uwagę na: manipulację dłoni i nadgarstka; koordynację ruchów ręki i oka; dominację ręki; reakcje słuchowe na szelest papieru; koncentrację wzroku na działaniu.
2. Robienie prania
Pomagamy mamie wywieszać i zdejmować pranie. Potrzebne do tego będą nam spinacze bieliźniane, które przypinamy i zdejmujemy z powieszonych na suszarce ubrań.
Zwracamy uwagę na: manipulację dłoni i nadgarstka, siłę mięśniową dłoni, prawidłowość chwytu, koncentrację wzroku na działaniu.
3. Żuczek na piłce
Wspólne ćwiczenia na dużej piłce gimnastycznej:
- Kładziemy dziecko na piłkę tak, by jego brzuszek dotykał piłki a rączki i nóżki były spuszczone. Prosimy by poszło na rączkach do przodu, może też sięgać po zabawki leżące na podłodze przed piłką i wrzuciło je do obok stojącego pudełka.
- Możemy także przetaczać dziecko po piłce w różnych kierunkach w leżeniu tyłem i przodem, oraz w siadzie.
Zwracamy uwagę na: reakcję na szybki ruch; reakcje równoważne, reakcję na pozycję na brzuchu i plecach z głową w dole; sposób podporu na rękach; utrzymanie pozycji wyprostnej i aktywizację tułowia.
4. Noszenie „na baranach”
Noszenie dziecka na ramionach rodzica tzw. ,,noszenie na barana’’, trzymając je za nogi (nie za ręce). W tym ustawieniu rodzic ostrożnie się rusza, możne kucać, obracać się itp.
Łatwiejsza wersja powyższego ćwiczenia: trzymamy dziecko na naszych kolanach, podtrzymując za talerz biodrowy i przechylamy nasze kolana raz w jedną, raz w drugą stronę.
Zwracamy uwagę na: reakcję na ruch; jego reakcje równoważne, umiejętność pracy mięśni tułowia w zmieniających się warunkach, reakcja na wysokie ustawienie względem podłoża.
5. Zróżnicowane podłoże
Pełzanie, raczkowanie, chodzenie, a także turlanie po sztucznej trawie, kocu fakturowym, materacu lub piasku na plaży.
Zwracamy uwagę na: reakcję na zróżnicowane podłoże; reakcję na obroty i szybkie ruchy głowy; obserwujemy jakość i naprzemienność wykonywanego ruchu.
6. W kąpieli
Zabawa w kąpieli, przelewanie w rączki wody lecącej z kranu, nabieranie wody do małej konewki i nalewanie tej wody na drugą rączkę. Masowanie ciałka dziecka strumieniem wody, różnymi szczotkami, gąbkami, myjkami, mocniejsze dociskanie ciała dziecka ręcznikiem. Warto stosować zróżnicowane bodźce dotykowe: lekki dotyk, uciskanie, klepanie, delikatne opukiwanie.
Zwracamy uwagę na: reakcję dziecka na kontakt z wodą, reakcję na temperaturę wody, reakcję na bodźce dotykowe (szczotki, gąbki, myjki), reakcję na czynności pielęgnacyjne.
7. Masaż
Masaż ciałka dziecka poprzez dociskanie poduszkami, maskotkami, masaż termiczny np. butelkami z ciepłą, zimną wodą; masaż buzi (wykonujemy przed jedzeniem).
Zwracamy uwagę na: reakcję na mocny i łaskotliwy dotyk, reakcję na masaż mięśni twarzy, reakcje na bodźce termiczne.
8. Naleśnik
Turlanie się po podłodze. Bujanie dziecka w kocu (dwóch rodziców trzyma koc za skrajne rogi). A szczególnie polecamy zawijanie dziecka ciasno w koc, z głową na zewnątrz i dociskanie jego ciała by zwiększyć doznania proprioceptywne. Szybko odwijając swoją pociechę z owej pozycji stymulujemy dodatkowo układ przedsionkowy.
Zwracamy uwagę na: kontakt taktylny, reakcje na intensywne bodźce propioceptywne, reakcję na szybki ruch przedsionkowy, stan pobudzenia.
9. Różne struktury
Dotykanie rożnych struktur: przesypywanie w dłoniach grochu, ryżu, makaronu, piasku, wsypywanie ich do różnych pojemników. Zabawy w kisielu (zimnym, ciepłym), wyławianie z kisielu małych zabawek. Malowanie pianką do golenia po lustrze.
Zwracamy uwagę na: reakcje dotykowe na materiały sypkie; reakcje na zapachy; reakcje na materiały śliskie i lepkie; koordynację ruchów ręki i oka; koncentrację wzroku na działaniu.